5. Sınıf Evsel Atıklar ve Geri Dönüşüm Konu Anlatımı - fenbilim.net

En Son

Sadece Fen Bilimleri

2024/09/03

5. Sınıf Evsel Atıklar ve Geri Dönüşüm Konu Anlatımı

<== 5.Sınıf Konularına geri dön
Ortaokul 5.SINIF ==> 7. ÜNİTE: Sürdürülebilir Yaşam ve Geri Dönüşüm   ==> Evsel Atıklar ve Geri Dönüşüm

Öğrenme Çıktıları

FB.5.7.1.1. Evsel atıklarda geri dönüştürülebilen ve dönüştürülemeyen maddeleri sınıflandırabilme
a) Evsel atıkların niteliklerini tanımlar.
b) Evsel atıkları geri dönüştürülebilen ve dönüştürülemeyen olarak ayrıştırır.
c) Evsel atıkları geri dönüştürülebilen ve dönüştürülemeyen olarak gruplandırır.
ç) Evsel atıkları geri dönüştürülebilen ve dönüştürülemeyen olarak etiketler.

FB.5.7.1.2. Kaynakların etkili kullanımı konusunda geri dönüşümün önemli olduğuna yönelik bilimsel çıkarımda bulunabilme
a) Kaynakların etkili kullanımı ve geri dönüşüme ait nitelikleri tanımlar.
b) Kaynakların etkili kullanımı konusunda geri dönüşümün önemine ilişkin topladığı verileri kaydeder.
c) Kaynakların etkili kullanımı konusunda geri dönüşümün önemine ilişkin verileri değerlendirir.

FB.5.7.1.3. Yakın çevresinde atık yönetiminin uygulanabilirliğine ilişkin deneyimlerini yansıtabilme
a) Yakın çevresinde atık yönetimine ilişkin deneyimlerini gözden geçirir.
b) Yakın çevresinde atık yönetimine ilişkin deneyimlerine dayalı çıkarım yapar.
c) Yakın çevresinde atık yönetimine ilişkin ulaşılan çıkarımları değerlendirir.

KONU: Evsel Atıklar ve Geri Dönüşüm


Atık
Kullanım süresi dolan ve yaşadığımız yerden uzaklaşması gereken her türlü maddeye atık denir. Fabrika, ev, okul, iş yerinde atıklar oluşur.
Her atık çöp değildir.


Çöp
Atıkların içerisinde hiçbir şekilde kullanılamayacak olan maddelere çöp denir.
Kağıt, cam, plastik, karton, metaller çöp değildir.


Yeniden kullanma
Atık maddelerin hiçbir işlem yapılmadan kullanılmasına yeniden kullanma denir.
Sizin kullanmadığınız eşyaların başkaları tarafından kullanılmasıdır.
Küçülen giysilerin başkaları tarafından kullanılması,
Pet şişelerin içerisine tekrar su doldurulması,
Büyüyen çocukların kullanmadıkları oyuncaklar,
Evdeki kullanılabilir durumdaki mobilyalar, 
Çalışır durumdaki elektronik araçlar,
yeniden kullanıma örnek verilebilir.


Geri dönüşüm
Atıkların bazı işlemlerden geçirilerek tekrar kullanılmasına geri dönüşüm denir.
Kağıttan, tekrar kağıt üretme metallerin tekrar kullanılması örnek verilebilir.


Kompost
Bitkisel ve hayvansal atıkların nemli ve oksijenli ortamda mikroorganizmalar tarafından bozunarak organik gübreye dönüşmesi sonucu kompost oluşur. Organik atıklar kompostlanarak geri dönüştürülebilir. Kompostlaşma sayesinde organik atıklar, gübre ve yakıta dönüştürülür.


Geri Kazanım
Atık ürünlerden enerji veya yeni ürün elde edilmesine geri kazanım denir. Organik atıklardan gübre yapımı, bitkisel ve hayvansal atıklardan biyogaz elde edilmesi, atık yağlardan yakıt elde edilmesi geri kazanıma örnek verilebilir.

A- Evsel Atıklar

Evsel atık nedir

Evde kullanımdan düşmüş veya çöp durumunda olan maddelere evsel atık denir.
Evde kullanılan atık sular, atık yağlar, kağıt, poşet, pil, şişe, kutu, plastikler, boya atıkları, eski mobilyalar, eskimiş elbiseler, metaller, eskimiş elektronik araçlar, sebze ve meyve atıkları, yemek atıkları evsel atıktır.

Evsel Katı Atık
Katı haldeki evsel atıklardır.
Ambalaj atıkları, yiyecek atıkları, ev eşyası atıkları, kül evsel katı atıktır.

Evsel Sıvı Atık
Sıvı haldeki evsel atıklardır.
Kızartma yağı, atık sular evsel sıvı atıktır.
Evsel sıvı atıklar arıtma tesislerinde arıtılabilir.

Organik Atık
Bitki ve hayvan kaynaklı atıklara organik atık denir.

Tıbbi Atık

Tıbbi Atık Logosu

Sağlık kuruluşlarının çalışmalarında oluşan atıklar tıbbi atıktır.
Yara bandı, enjektör, pamuk, sargı bezi, diyaliz atıkları, eldiven, ilaç kutuları tıbbi atıktır.

Not: Tıbbi atıklara kesinlikle temas edilmemelidir.



B- Geri Dönüşüm


 Geri Dönüşümün Aşamaları

1. Ayırma
Plastik, kağıt, cam ürünler için ayrı ayrı toplama alanlarda ayrıştırılmalıdır.

2. Sınıflandırma
Ayrılan atıklar sınıflandırılmış olur.
Sınıflanan malzemeler ayrı ayrı taşınmalıdır.

3. Değerlendirme
Değerlendirilebilen atıklar, fiziksel ve kimyasal işlemlerden geçirilerek yeni ürün oluşur.


Evsel atıkların bazıları geri dönüştürülebilir.

1. Kağıt ürünleri
Kağıt, karton, gazete, dergi, kitap

2. Metal ürünleri
Teneke kutu, alüminyum folyo, içecek kutuları, kablolar, eski mutfak araç gereçleri

3. Plastik ürünleri
Pet şişe, poşet

4. Cam ürünleri
Cam şişe, kavanoz

5. Piller
Akümülatör (Akü), şarjlı piller, bataryalar

Ayrıca elektronik cihazlar, beton, atık yağlar, ahşap ve tekstil atıkları geri dönüştürülebilir.



Geri dönüşümü olmayan evsel atıklar

1. Yağlı kağıt, ıslanmış kağıt, besin atığı bulaşmış kağıtlar
2. Pencere camı, ayna, kristaller, borcam, telli cam
3. Naylon, strafor köpük, oyuncak
4. Ampul, floresan
5. Bebek bezleri, ıslak mendil
6. İçinde motor yağı, antifriz, benzin konulan şişeler
7. Tek kullanımlık plastikten yapılan bardak, tabak, çatal, kaşık, pipet
8. Seramik ürünler, porselen tabak


 Geri dönüşümün sağladığı yararlar

  • Çevremizin temiz tutulması sağlanır.
    Çöp kutusuna ve doğaya atılan atıklar azalır. Geleceğe temiz çevre bırakmış oluruz.

  • Ekonomiye katkı sağlanır.
    Petrol ürünlerinin tüketiminin azalması ülke ekonomisine katkı sağlamaktadır.

  • Doğal kaynaklar korunmuş olur.
    Orman ve su kaynakları daha az zarar görür.

  • Yeni iş imkanları oluşur.
    Hurdacılıkla ve kağıt toplayarak geçinen insanlar vardır.

  • Enerji tasarrufu sağlanır.
    Ham madde kullanımı azalacağı için enerji tasarrufu yapılmış olur.

  • Atık miktarının azalmasına neden olur.
    Geri dönüşüm ile oluşan atık miktarı da azaltılmış olmaktadır.


C- Atık Yönetimi



Atık Yönetimi


D- Atık Kontrolü ile İlgili Kuruluşlar

TAP
Atık pillerin toplanması, geri kazanımı veya ortadan kaldırılmasında görevli kuruluş.

ÇEVKO
Ambalaj atıklarının değerlendiren kuruluş.

AGED
Atık kağıt ve geri dönüşümcüler derneği

PETDER
Atık yağların toplanması, geri kazanımı veya ortadan kaldırılmasında görevli kuruluş.

TURMEPA
Deniz kirliliğini önleme derneği

PAGÇEV

Bu Sayfayı Yazdır

Hiç yorum yok:

Yorum Gönder